سامانه چکاد

سامانه چکاد برای اولین بار در تاریخ ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۱ با حضور مسولین مربوطه از جمله رئیس کل بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، صمت و تعدادی از نمایندگان مجلس رونمایی شد. چکاد که مخفف سامانه چک امن دیجیتال است، امکان ثبت صدور، تایید و دریافت چک را به صورت کاملا دیجیتال برای مشتریان بانک های مختلف کشور فراهم می سازد. در واقع، این سامانه و فرایندی که برای صدور و دریافت چک الکترونیکی از طریق آن تعریف شده است، سعی در حذف چک های کاغذی از مبادلات تجاری و کاهش مخاطرات آن ها دارد. با توجه به این موضوع، افرادی که از چک های بانکی در مبادلات تجاری شان استفاده می کنند، باید نحوه ورود به سامانه چکاد و استفاده از آن را فرا بگیرند؛ این گونه می توانید با سرعتی بسیار بالاتر و در عین حال محیط با امنیت بیش تر نسبت به صدور چک در وجه افراد مد نظر خود اقدام نمایید؛ چرا که چک های الکترونیکی بسیاری از مخاطرات چک های کاغذی را حذف کرده اند.

با شیوع بیماری کرونا و نیاز به کاهش مراجعات حضوری، امکان انجام بسیاری از فرایندهای مختلف در کشور به صورت آنلاین فراهم شد. طبق اعلام بانک مرکزی، امکان انجام عملیات های مرتبط با چک هم در این دوره تا ۹۵ درصد به صورت غیر حضوری فراهم گردید. با این حال، راه اندازی سامانه چکاد بانک مرکزی این آمار را به ۹۸ درصد می رساند؛ یعنی با استفاده از این سامانه، مشتریان بانک ها می توانند تقریبا تمام مراحل ثبت صدور، تایید و دریافت وجه چک را به صورت آنلاین انجام دهند. به این ترتیب، هیچ گونه نیازی به مراجعه حضوری در هیچ یک از مراحل وجود ندارد. با توجه به این که سامانه چک امن دیجیتال یا همان چکاد به تازگی راه اندازی شده، ممکن است بسیاری از کاربران شناخت زیادی از آن نداشته باشند. به همین خاطر، در ادامه به معرفی سامانه چک دیجیتال پرداخته، روش ورود و نحوه کار با آن را به صورت کامل برای تان توضیح خواهیم داد؛ پس تا انتها با ما همراه باشید.

اگر بخواهیم به صورت خلاصه سامانه چک امن دیجیتال یا چکاد را معرفی کنیم، می توانیم بگوییم: سامانه ای است که فرایندهای مربوط به چک های جدید دیجیتال ( چک الکترونیک ) از طریق آن انجام گرفته و امکان استفاده از این نمونه چک را برای مشتریان بانک های مختلف، فراهم می سازد. همان طور که گفتیم، بانک مرکزی برای اولین بار اقدام به ارائه چک های دیجیتال نموده که تمامی امورات مربوط به آن ها از طریق سامانه چکاد انجام می گیرد. به عبارت دیگر، مشتریان در صورتی که قصد ثبت صدور چک را داشته باشند، باید به این سامانه مراجعه نموده و اطلاعات لازم را به صورت کامل وارد کنند. از طرف دیگر، فرد دریافت کننده هم برای ثبت تایید چک خود، باید به همین سامانه مراجعه نماید. در آخر، فرد گیرنده برای نقد کردن چک هم می توانید از این سامانه استفاده نماید. به این ترتیب که پس از ورود به سامانه چکاد ، باید از طریق گزینه های مربوط به نقد کردن، درخواست خود را ارائه دهد.

زمانی که گیرندگان چک های دیجیتال از طریق سایت چکاد برای نقد کردن چک درخواست می دهند، در صورتی که مبلغ نوشته شده بر روی برگ چک در حساب صادرکننده موجود باشد، بانک آن را کسر کرده و حساب گیرنده را شارژ می کند. البته دقت داشته باشید که فرایند کسر موجودی از حساب صادرکننده چک، به محض ثبت تایید آن توسط گیرنده در سامانه چکاد بانک مرکزی انجام می گیرد. به این صورت که بعد از تایید چک توسط گیرنده، مبلغ از حساب صادرکننده کسر شده و به صورت سپرده در حساب بانک عامل باقی می ماند. در ادامه، هر زمانی که فرد گیرنده درخواست نقد کردن را بدهد، این مبلغ به حسابش واریز می شود. یعنی گیرندگان چک های دیجیتال پس از ثبت تایید چک، دیگر خیال شان از بابت دریافت وجه راحت خواهد بود؛ بنابراین اگر از چک های دیجیتال در مبادلات خود استفاده می کنید، سعی کنید در اسرع وقت با مراجعه به سامانه چک دیجیتال نسبت به ثبت تایید آن اقدام نمایید.

حال که شناخت مناسبی از سایت چکاد و خدمات آن به دست آورده اید، باید روش ورود به این سامانه را هم بدانید. از آن جایی که این سامانه به تازگی راه اندازی شده، هنوز اطلاعات جزئی و دقیقی در مورد نحوه ورود به آن در دسترس نیست. با این حال، یک سری اصول و کلیات مهم استفاده از سامانه چکاد توسط بانک مرکزی اطلاع رسانی گردیده است. اولین مورد این که در حال حاضر، مشتریان بانک های مختلف از طریق همراه بانک خود می توانند به این سامانه دسترسی داشته باشند؛ یعنی قبل از هر چیر، باید همراه بانک خود را نصب و فعال داشته باشید. علاوه بر آن، باید خدمات مربوط به چک دیجیتال در منوی همراه بانک تان فعال شده باشد. در رابطه با روش فعال سازی خدمات مربوط به چک های دیجتال در همراه بانک، اطلاع رسانی خاصی نشده است؛ اما با توجه به اهمیت موضوع، به احتمال زیاد سامانه چک دیجیتال در آپدیت جدید همراه بانک ها به منوی خدمات شان افزوده می شود.

این نکاتی که برای ورود به سامانه چک امن دیجیتال یا چکاد توضیح دادیم، هم به صادرکنندگان و هم به گیرندگان چک های جدید مربوط می شود؛ یعنی چه افراد گیرنده و چه صادرکنندکان چک های دیجیتال باید نسبت به فعال سازی همراه بانک اقدام کرده و از فعال بودن خدمات مربوط به چک دیجیتال در آن مطمئن شوید. علاوه بر آن، مشتریان برای استفاده از خدمات سامانه چکاد بانک مرکزی باید برنامه «هامون» را هم فعال کرده و امضای الکترونیکی خود را در آن ثبت کنند؛ چرا که در این روش جدید، همین امضای الکترونیکی است که به چک های دیجیتال اعتبار می بخشد. از طرف دیگر، داشتن یک حساب جاری با امکان صدور دسته چک هم برای دریافت و صدور چک از طریق سامانه چک دیجیتال الزامی است؛ بنابراین اگر می خواهید از چک های دیجیتال در مبادلات خود استفاده کرده و امنیت این فرایندها را بالا ببرید، لازم است به این موارد توجه داشته و تمامی آن ها را به صورت دقیق رعایت نمایید.

با توجه به این که چکاد یک سامانه جدید است، بسیاری از مشتریان هنوز شناخت زیادی از آن نداشته و نحوه کار با آن را نمی دانند. به همین خاطر، در این قسمت یک راهنمای مناسب برای کار با این سامانه ارائه داده و نکات لازم جهت کار با این سامانه را به صورت کامل ارائه می دهیم. قبل از هر چیز باید دقت داشته باشید، چک های دیجتال که از طریق سامانه چکاد پردازش می شوند هم ساختاری کاملا مشابه با چک های کاغذی دارند؛ منتهی تفاوت این چک ها با انواع کاغذی این است که موجودیت کاغذی آن ها حذف شده و با امضای دیجیتال صادرکننده، اعتبار می یابند. علاوه بر آن، به دلیل نظارت سیستمی که بر روی آن ها وجود دارد، امکان سرقت یا تحریف در اطلاعات آن وجود نخواهد داشت. به هر حال، در این بخش یک راهنمای مناسب برای تان ارائه داده ایم تا پس از ورود به سامانه چکاد ، به سادگی بتوانید از خدمات آن بهره مند شوید.

دقت داشته باشید که برای بهره مندی از خدمات گوناگون این سامانه، یک سری پیش نیازها وجود دارد که باید آن ها را به صورت کامل بدانید؛ چرا که در صورت عدم رعایت این موارد، امکان ثبت صدور، تایید یا دریافت چک در این سایت را نخواهید داشت. اولین نکته این است که در حال حاضر امکان ورود به چکاد از طریق همراه بانک فراهم است؛ بنابراین جهت استفاده از خدمات سامانه چکاد بانک مرکزی ، ابتدا باید همراه بانک تان را فعال کرده باشید. موضوع دیگر اطمینان از فعال بودن خدمات مربوط به چک های دیجیتال در منوی همراه بانک است. با توجه به جدید بودن این سامانه، به احتمال زیاد برای مشاهده خدمات مذکور باید همراه بانک تان را به روز کنید. استفاده از برنامه «هامون»‌ برای ثبت امضای الکترونیکی و داشتن یک حساب جاری با امکان صدور دسته چک هم از دیگر پیش نیازهای استفاده از خدمات سامانه چک دیجیتال به شمار می آیند؛ پس قبل از هر چیز باید به آن ها توجه داشته باشید.

بعد از این که پیش نیازهای لازم برای استفاده از این سامانه را به صورت کامل انجام دادید، می توانید با خیالی راحت از سایت چکاد جهت انجام امورات مربوط به چک های دیجتال خود استفاده کنند. روش انجام عملیات های مختلف پیرامون چک در این سامانه هم تا حد زیادی مشابه با سامانه های صیاد است. یعنی شروع فرایند گردش چک در سامانه چکاد هم با صادرکننده است. این شخص باید با استفاده از همراه بانک یا هر روش دیگری که بانک در اختیارش قرار داده باشد، به سامانه چک امن دیجیتال وارد شود؛ پس از ورود به این سامانه، باید گزینه مربوط به ایجاد چک جدید را انتخاب نموده و اطلاعات خواسته شده را به صورت دقیق و کامل وارد کند. در این مورد هم اطلاعات لازم شامل اطلاعات هویتی کامل گیرنده، مبلغ چک و تاریخ سررسید و غیره می باشند؛ بعد از ورود به سامانه چکاد و ثبت دقیق این اطلاعات، چک شما در وجه فرد مورد نظر ثبت شده و صادر می گردد.

اما در کنار صدور چک، فرایندهای ثبت تایید چک و دریافت آن هم به صورت آنلاین از طریق همین سامانه قابل انجام هستند. با توجه به این که قانون جدید چک های صیادی شامل این چک های دیجیتال هم می شوند، گیرندگان پس از صدور چک دیجیتال باید به سامانه چکاد بانک مرکزی مراجعه کرده و نسبت به ثبت تایید آن اقدام نمایند. این افراد هم برای وارد شدن به چکاد می توانند از همراه بانک شان استفاده کنند. به محض تایید چک دیجیتال در این سامانه توسط گیرنده، وجه از حساب صادرکننده کسر و به صورت سپرده در حساب بانک عامل ذخیره می شود. در ادامه، فرد گیرنده برای دریافت وجه و نقد کردن چک هم مجددا باید از طریق سایت چکاد اقدام کند. این شخص با ورود به سامانه چک دیجیتال و انتخاب گزینه مربوط به نقد کردن چک، می تواند این فرایند را تکمیل کند. با انتخاب این گزینه، وجه برداشت شده از حساب صادرکننده چک دیجیتال در حساب گیرنده آن شارژ می شود.