رفع ممنوع الخروجی از جمله چالش های مهم پیش روی افرادی است که قصد خارج شدن از کشور را دارند، اما به دلایل گوناگون از خروج قانونی آن ها ممانعت می شود. تقریبا تمامی کشورهای دنیا قوانین یا تبصره های مشخصی در رابطه با ممنوع الخروجی شهروندان یا افراد مقیم آن کشور دارند. کشور ما هم از این شرایط مسثتثنی نبوده و در برخی شرایط خاص، اختیار ممنوع الخروج کردن افراد را به دادگاه قضایی و مراجع ذی صلاح داده است. هدف از این فرایند هم جلوگیری از خروج افرادی است که در کشور مرتکب برخی جرایم شده یا با سوء استفاده از دیگر شهروندان، قصد فرار از کشور را دارند. قانون جدید رفع ممنوع الخروجی تمامی مصادیق ممنوع الخروج شدن افراد و راه های رفع آن را به صورت کامل شرح داده است. بر این اساس، بدهی های شخصی یا مالیاتی، ارتکاب جرم، عدم اجازه همسر و عدم اجازه ولی یا قیم برای افراد زیر ۱۸ سال، برخی از مهم ترین دلایل ممنوع الخروجی افراد محسوب می شوند.
هنگامی که شخصی بر اساس دستور مستقیم دادگاه یا مراجع ذی صلاح قضایی ممنوع الخروج می شود، تا زمان لغو این دستور امکان خارج شدن از کشور را نخواهد داشت. هم چنین در برخی موارد، ممنوع الخروجی ربطی به دستور مقام قضایی نداشته و بر اساس اصول قانون به صورت خودکار انجام می گیرد که کسب اجازه همسر برای خانم ها متاهل و اجازه ولی برای افراد زیر ۱۸ سال نمونه هایی از این شرایط هستند. در تمامی این موارد، امکان رفع ممانعت از خروج وجود دارد. اما این سوال پیش می آید که رفع ممنوع الخروجی چقدر زمان میبرد و جهت این امر باید چه اقداماتی توسط فرد ممنوع الخروج انجام گیرد. با توجه به این که افراد زیادی ممکن است به دلایل گوناگون با این شرایط مواجه باشند، در این مقاله توضیحات لازم را در رابطه با قوانین جدید ممنوع الخروجی، راه های رفع آن و زمان تقریبی این فرایند ارائه خواهیم داد. پس با همراه باشید تا بدانید برای رفع ممنوع الخروجی به کجا مراجعه کنیم.
برای رفع ممنوع الخروجی به کجا مراجعه کنیم
یکی از رایج ترین سوالات افراد ممنوع الخروج، این است که برای رفع این مشکل باید به کجا مراجعه کنیم. در این رابطه باید بگوییم که بسته به دلیل ممانعت از خروج افراد، پاسخ سوال می تواند متفاوت باشد. زیرا هر شخص ممکن است به دلیل خاصی ممنوع الخروج شده باشد که باید نسبت به رفع آن اقدام کند. برای این کار هم بسته به دلیل ممنوعیت از خروج، ممکن است نیاز باشد به بانک، دادگاه، زندان یا اماکن این چنینی دیگر مراجعه کنید. با این حال، نهایتا رفع ممنوع الخروجی از اداره ثبت انجام می گیرد. یعنی زمانی که مشکل و دلیل اصلی ممنوع الخروجی خود را رفع کردید، این موضوع از طرف ارگان مربوطه به صورت سیستمی یا دستی به اداره ثبت و گذرنامه اطلاع داده می شود. به این ترتیب، با مراجعه به اداره ثبت می توانید ممنوع الخروجی را از پرونده خود در سیستم پاک کرده و بدون مشکل جهت خروج از کشور اقدام نمایید.
بر اساس قانون جدید رفع ممنوع الخروجی، افراد می توانند قبل از مهلت ممانعت از خروج که توسط دادگاه تعیین شده هم با رفع دلیل، نسبت به خروج از کشور اقدام نمایند. جهت این امر، ابتدای باید دلیل ممنوع الخروجی را شناسایی کرده و سپس آن را برطرف سازید. به طور کلی، افراد بسته به دلیل ممنوع الخروجی شان باید جهت رفع آن به اماکن زیر مراجعه کنند:
- در صورتی که فردی به دلیل ارتکاب جرمی خاص و عدم دسترسی بازپرس به وی ممنوع الخروج شده باشد، با معرفی خود به بازپرس این مشکل برطرف شده و مراتب توسط بازپرس به مراجع ذی صلاح اطلاع داده خواهد شد. در پاسخ به این سوال که رفع ممنوع الخروجی چقدر زمان میبرد، باید بگوییم که در این مورد بسیار سریع انجام می گیرد.
- اگر پس از قرار مجرمیت توسط بازپرس برای فرد قرار ممنوعیت خروج از کشور صادر شده باشد، فرد می تواند در مهلت ۱۰ یا ۲۰ روزه به این قرار اعتراض کرده و در صورت موافقت دادگاه، ممنوع الخروجی را رفع نماید.
- اگر شخصی به دستور قاضی اجرای احکام و به دلیل عدم دسترسی به وی ممنوع الخروج شده باشد، می تواند نزد قاضی اجرای احکام حضوری پیدا کرده و این دستور را رفع نماید.
- در بسیاری از موارد، بدهکاران مالیاتی با این سوال مواجه هستند که برای رفع ممنوع الخروجی به کجا مراجعه کنیم. این افراد باید با پرداخت بدهی خود، مجوز رفع ممنوعیت خروج را از سازمان امور مالیاتی دریافت کنند. هم چنین، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور صرفا برای یک بار و در موارد هم چون تشرف به زیارت خانه خدا یا عتبات، انجام امور درمانی و پیگیری مسائل تجاری جهت رفع بدهی، اجازه خروج از کشور بدهکاران مالیاتی را صادر نماید.
- اگر فردی به دلیل مهر یا هر گونه بدهی شخصی دیگر ممنوع الخروج باشد، می تواند با پرداخت این بدهی ها یا سپردن تامینی مناسب، اقدام به رفع ممنوعیت نماید. پس از تسویه بدهی های این چنینی، با مراجعه به اداره گذرنامه رفع ممنوع الخروجی به صورت نهایی انجام خواهد شد.
- بانوان متاهل برای خروج از کشور به اجازه کتبی همسر نیاز دارند. هم چنین افراد زیر ۱۸ سال برای خارج شدن از کشور باید رضایت ولی یا قیم را داشته باشند. این افراد با دریافت رضایت نامه و وکالت نامه محضری از همسر یا ولی خود، می توانند از کشور خارج شوند.
- در صورتی که شخصی به دستور بانک مرکزی ممنوع الخروج شده باشد، برای رفع آن باید به بانک مرکزی مراجعه نموده و مشکل موجود را رفع نماید. در واقع، آزاد شدن خروج از کشور فرد مشروط به اجازه بانک مرکزی خواهد بود.
- مشمولین خدمت نظام وظیفه در اکثر موارد می خواهند بدانند که رفع ممنوع الخروجی چقدر زمان میبرد و جهت این امر باید چه کاری انجام دهند. این گروه ها می توانند با دریافت کارت پایان خدمت، کارت معافیت دائم یا سپردن تامین مناسب از کشور خارج شوند. پس بسته به شرایط فرد مشمول، زمان برطرف شدن ممنوع الخروجی متفاوت خواهد بود.
قانون جدید رفع ممنوع الخروجی
در بخش قبل توضیح دادیم که افراد با توجه به دلیل ممنوع الخروجی خود، جهت رفع آن باید به ارگان ها و سازمان های مختلفی مراجعه کنند. هر یک از این اماکن را هم بسته به دلیل صدور حکم ممنوعیت از خروج توضیح دادیم. اما نکته مهم در این رابطه، اطلاع از قانون جدید رفع ممنوع الخروجی است. بر اساس این قانون، تمامی مواردی که به موجب آن ها امکان ممنوع الخروجی افراد وجود دارد، توضیح داده شده اند. با توجه به این که معمولا برای صدور حکم ممنوع الخروجی افراد جلسه ای تشکیل نشده و اطلاعیه ای صادر نمی شود، در بسیاری از موارد شخص تا لحظه خروج از کشور متوجه این امر نخواهد شد. به همین خاطر، اطلاع از قانون جدید مربوط به ممنوع الخروجی و رفع آن، به ما کمک می کند تا در سریع ترین زمان ممکن علت را تشخص داده و بدانیم برای رفع ممنوع الخروجی به کجا مراجعه کنیم.
دقت داشته باشید که بر اساس قانون جدید رفع ممنوعیت از خروج، ابتدا باید دلیل به صورت کامل برطرف شده و سپس جهت لغو دستور به ادره ثبت و گذرنامه مراجعه نمایید. به طور کلی و بر اساس قانون، امکان ممنوعیت از خروج افراد در موارد زیر وجود دارد:
- ماده ۱۷ قانون گذرنامه که مربوط به ممنوع الخروجی از سوی دولت در خصوص بدهکاران مالیاتی و متخلفان ارزی می باشد. بر اساس این ماده از قانون گذرنامه: «دولت میتواند از صدور گذرنامه و خروج بدهکاران قطعی مالیاتی و اجرای دادگستری و ثبت اسناد و متخلفین از انجام تعهدات ارزی، طبق ضوابط و مقرراتی که در آییننامه تعیین میشود جلوگیری نماید». برای رفع ممنوع الخروجی در این مورد، باید بدهی مالیاتی پرداخت شده و دستور ممنوع الخروجی از سوی دولت لغو گردد.
- لایحه قانونی ممنوعیت خروج بدهکاران بانک ها مورد بعدی است که بدهکاران بانکی، واردکنندگان و صادرکنندگانی را که به تعهدات خود عمل نکرده اند، ممنوع الخروج می کند.
- ماده ۲۰۲ قانون مالیات های مستقیم اختیار ممنوع کردن خروج از کشور را برای اشخاص حقیقی یا حقوقی که بدهی مالیاتی قطعی دارند، به سازمان امور مالیاتی کشور داده است.
- ماده ۱۷ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی بر ممنوع الخروجی شخصی که با هدف فرار از پرداخت دین، مرتکب تقصیر شده تا موجب اعسار وی گردد، تاکید دارد. طبق قانون جدید رفع ممنوع الخروجی، تا زمان پرداخت کامل دین ممنوعیت خروج این شخص برطرف نخواهد شد.
- ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری به بازپرس پرونده این اجازه را می دهد که در مراحل تحقیقات مقدماتی و با توجه به اهمیت موضوع جرم و ادله وقوع جرم، در صورت عدم دسترسی به شخص متهم دستور ممنوع الخروجی وی را صادر کند.
- اگر پس از اتهام به یک جرم برای متهم قرار جلب به دادرسی صادر شده باشد، بر اساس ماده ۲۴۷ آیین دادرسی کیفری بازپرس می تواند متناسب با جرم ارتکابی، قرار نظارت قضایی که شامل دستور ممنوع الخروجی هم می باشد، صادر کند. این که رفع ممنوع الخروجی چقدر زمان میبرد، بستگی به زمان و سرعت رفع اتهام و لغو قرار دارد.
- ماده ۵۰۹ آیین دادرسی کیفری امکان صدور دستور ممنوعیت از خروج را برای قاضی اجرای احکام در صورتی که به محکوم علیه دسترسی نداشته و بیم فرار از کشور وجود داشته باشد، فراهم می کند.
- ماده ۱۸ قانون گذرنامه بر ممنوعیت از خروج مشمولین خدمت سربازی در صورت عدم ارائه اجازه کتبی از اداره وظیفه عمومی تاکید دارد. شرایط خروج از کشور سربازان اربعین را در این خصوص بخوانید.
- افراد زیر ۱۸ سال که اجازه ولی یا قیم را نداشته و بانوان متاهلی که اجازه نامه کتبی و محضری همسر را نداشته باشند، نمی توانند از کشور خارج شوند. در پاسخ به این سوال افراد که برای رفع ممنوع الخروجی به کجا مراجعه کنیم، باید بگوییم که با دریافت رضایت نامه کتبی و محضری، امکان خروج از کشور فراهم خواهد شد.
- امکان ممنوع الخروجی بابت مهریه و به درخواست زن و به وسیله دایره اجرائیات ثبت وجود دارد.
- ممنوع الخروجی بدهکار توسط بستانکار به دلیل عدم معرفی مال یا عدم دسترسی به اموال وی هم توسط دایره اجرائیات ثبت امکان پذیر می باشد.
نمونه دادخواست رفع ممنوع الخروجی
با بررسی قوانین ممنوع الخروجی که در بخش های قبل توضیح دادیم، اکنون می دانید که شرایط رفع ممنوع الخروجی برای هر شخص بسته به دلیل آن متفاوت است. در برخی موارد لازم است تا فرد به صورت رسمی دادخواست خود را جهت رفع ممنوعیت از خروج به مقاوم قضایی یا مراجع ذی صلاح ارائه دهد. اما در برخی مواقع هم رفع دلیل ممنوعیت، به خودی خود ممنوع الخروجی را برطرف خواهد کرد. با این حال، در ادامه یک نمونه دادخواست رفع ممنوعیت از خروج را برای تان قرار داده ایم. ضمن این که بسته به دلیل ممنوع الخروجی، نوع دادخواستی که برای مراجع ذی ربط ارائه می شود، متفاوت است. جهت اطلاع دقیق از نوع دادخواست، باید قانون جدید رفع ممنوع الخروجی را به صورت کامل بررسی کنید.
رفع ممنوع الخروجی چقدر زمان میبرد
از جمله سوالات مهم افرادی که با چالش ممنوعیت از خروج مواجه می شوند، در مورد زمان رفع آن است. در واقع این افراد می خواهند بدانند که برطرف شدن ممنوع الخروجی آن ها چقدر زمان می برد. در این رابطه باید بگوییم که زمان رفع ممنوع الخروجی هم کاملا به دلیل آن بستگی دارد. معمولا به محض برطرف شدن دلیل ممنوعیت از خروج، حکم شما باطل شده و شرایط خروج از کشور را پیدا خواهید کرد. بنابراین این که رفع ممنوع الخروجی چقدر زمان میبرد، کاملا به سرعت افراد در رفع دلیل آن بستگی دارد.
نتیجه گیری: بر اساس قوانین کشور، افراد ممکن است به دلایل گوناگون از جمله بدهی های شخصی و مالیاتی، ارتکاب برخی جرایم یا عدم اجازه همسر برای بانوان متاهل ممنوع الخروج شوند. در تمامی این موارد امکان رفع ممنوعیت از خروج وجود دارد. به شرط آن که دلیل صدور حکم ممنوع الخروجی را پیدا کرده و آن را برطرف سازید. در این جا توضیح داده ایم که برای رفع ممنوع الخروجی به کجا مراجعه کنیم و چه اموراتی انجام دهیم. به طور کلی، مکان مراجعه برای رفع ممنوعیت از خروج و لغو حکم صادر شده توسط مراجع ذی صلاح، کاملا به دلیل آن بستگی دارد. این دلایل و راه های رفع آن هم به صورت کامل در قانون جدید ممنوع الخروجی بیان شده اند.
بدهی های شخصی یا مالیاتی، ارتکاب جرم، عدم اجازه همسر و عدم اجازه ولی یا قیم برای افراد زیر ۱۸ سال، برخی از مهم ترین دلایل ممنوع الخروجی افراد محسوب می شوند.
برای رفع ممنوع الخروجی بعد از مرتفع کردن علت آن باید به اداره ثبت یا گذرنامه مراجعه کنیم.
بله امکان ممنوع الخروجی بابت مهریه و به درخواست زن و به وسیله دايره اجرائیات ثبت وجود دارد.